Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου 2016

IRVIN D. YALOM: ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΣΠΙΝΟΖΑ



Ποιος ήταν ο Σπινόζα; Αυτή η θαρραλέα μορφή του 17ου αιώνα,  αυτός ο μεγαλοφυής φιλόσοφος που με το έργο του επηρέασε την παγκόσμια σκέψη, και ο οποίος σε ηλικία εικοσιτριών ετών μετατράπηκε σε αποσυνάγωγο για ολόκληρη την εβραϊκή κοινότητα του ΄Αμστερνταμ, καθώς και για την ίδια του την οικογένεια;  Ποια ήταν η εσωτερική του ζωή; Και σε τι οφειλόταν, ακριβώς δύο αιώνες αργότερα, η έλξη που άσκησε στον «φιλόσοφο»  τα ων Ναζί ο Σπινόζα;  Γιατί λεηλάτησαν τη βιβλιοθήκη του, αλλά δεν έκαψαν τα βιβλία του;  Ποιο ήταν το «πρόβλημα Σπινόζα» στο οποίο αναφέρονταν;  Αυτά τα ερωτήματα απασχολούν εδώ και άρα πολλά χρόνια τον ψυχίατρο και μυθιστοριογράφο ΄Ιρβιν Γιάλομ.  Στο συναρπαστικό καινούριο του μυθιστόρημα, Το πρόβλημα Σπινόζα, δεν εξανθρωπίζει μόνο τον φιλόσοφο, αλλά αποκαλύπτει την αφετηρία και το νόημα αυτής της ισχυρής μα αινιγματικής εμμονής.

Εστιάζει το βλέμμα του στον ΄Αλφρεντ Ρόζενμπεργκ, τον Ναζί ιδεολόγο που ευθυνόταν κυρίως για το διανοητικό πρόγραμμα του κόμματός του.  Ο Ρόζενμπεργκ κατατρύχεται από την πνευματική κληρονομιά του ήρωά του, του Γκαίτε, από τη στιγμή που ανακαλύπτει ότι ο ποιητής έτρεφε θαυμασμό για τον Σπινόζα:  ΄Έναν αποσυνάγωγο Εβραίο, που η κοινότητά του τον κατηγόρησε ως αιρετικό και για τον οποίο ο Ρόζενμπεργκ νιώθε σεβασμό και απώθηση μαζί.

Με τους παράλληλους βίους του Σπινόζα και του Ρόζενμπεργκ, ο Γιάλομ ρίχνει ένα διεισδυτικό βλέμμα στους κινδύνους που ελλοχεύουν στην αναζήτηση της σοφίας και στις συμφορές που ακολουθούν όποιον είναι αρκετά θαρραλέος – ή αρκετά ανόητος – ώστε να αποπειραθεί να ζήσει σαν φιλόσοφος. 

 Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

Δεν υπάρχουν σχόλια: