“Απόψε τί βλέπεις γύρω σου;” Είχε πιει αρκετά ο φίλος, ο αδελφός, και ο καημός του έβρισκε κερκόπορτες. Κοιτούσε τον κόσμο με θολό μάτι και πικρή θυμοσοφία. Αν τον είχα τώρα μπροστά μου, θα του έδινα αβίαστα την απάντηση: “Μια αγκαλιά πληρωμένα πουλιά βλέπω.”.
Ο Λάμπης ερωτεύεται άλλη, μια νταρντάνα, την Πετρούλα, και παρατά τις “τρεις ομορφάδες”, όπως αποκαλούσε την οικογένειά του τον καιρό της αγάπης. Η μοίρα όλων κρίνεται όταν η γυναίκα του βρίσκεται τσακισμένη στα βράχυα. “Αυτοκτόνησε”, συμπεραίνουν στο χωριό, ενώ η αλήθεια αποδεικνύεται διαφορετική. “Το μυαλό της ξεμάκρυνε, άρχισε να ονειρεύεται ένα καλύτερο κόσμο, αγνοώντας ότι η ύπαρξή της ακροβατούσε στον Τόπο και το Χρόνο” (σελ. 36). Αργότερα στις σελίδες 108, 143, 181, 218, 300 και 318 σταδιακά αποκαλύπτεται το μυστικό του θανάτου της: “από την έκπληξή της – ο Χάρος ανάσαινε ήδη παγωμένα στις παρειές της, τον ένιωθε-δεν πρόλαβε να βγάλει άχνα, το κεφάλι της χτύπησε στις σαπιόπετρες και έμεινε εκεί”.
Η Αθηνά, η μικρή κόρη, κλείνεται τότε στην Παιδόπολη της Λάρισας, όπου ανάμεσα σε εκατοντάδες παιδιά μεγαλώνει ψάχνοντας τον εαυτό της. Η Ειρήνη, η Ζήνα, η Αναστασία, η Στέλλα η Λιάνα, κάποια από τα 250 κορίτσια που φιλοξενούνταν εκείνο το διάστημα στην Παιδόπολη βιώνουν τη φιλία, τα ερωτικά σκιρτήματα, την πειθαρχία, την κοινωνική αδικία. Η φαντασία απελευθερώνει: “Μπροστά στην Αθηνά μια ρυτιδιασμένη θάλασσα. Ο αέρας, άστατος, αλλάζει απροειδοποίητα τη φορά του μικρού πράσινου κυματισμού. Πότε πότε, οι γλάροι κάνουν βαθιές βουτιές μέσα σ το νερό και ευχαριστημένοι για τη λεία τους πετούν πάλι μακριά κρώζοντας θριαμβευτικά. Είναι προσηλωμένη να κοιτάζει στο βάθος του ορίζοντα. ΄Οπου να ΄ναι, θα φανεί η βάρκα του παππού Στάθη, ίσως να είναι και ο πατέρας μέσα. Αργούν να φανούν και ο άνεμος δυναμώνει. Τα δάκτυλα της, γαντζωμένα πάνω στα σιδερένια ελάσματα, έχουν αρχίσει να μελανιάζουν, η μύτη τρέχει. Δεν πάει και να φύγει, αν δεν δει τη βάρκα να ξεμυτίζει, δεν έχει σκοπό να τοκουνήσει ρούπι από τη θέση της” (σελ. 187) Κι όμως μπροστά της έχει τον κάμπο με τα φρεσκοφυτρωμένα σπαρτά και οι γλάροι έγιναν κουρούνες. Η Αθηνά που όταν μεγαλώσει, θέλει να γίνει Μαρία Κιουρί, Ιούλιος Βέρν, Σιμόν νε Μπωβουάρ.
Η μεγαλύτερη κόρη , η Ευθαλιά, το Φταλιώ, η Θάλεια, με το δικαίωμα αυτοδιάθεσης του σώματός της, παντρεύεται τον εύπορο Νίκο, έναν σύζυγο-δυνάστη. “Γύρω της συνωστίστηκαν σκιές προγόνων (σελ. 94). Για να βρει την ελευθερία της σκέφτεται να τον δηλητηριάσει.
Οι ζωές των ηρώων περιπλέκονται με σφικτό υφάδι.
Η Γιώτα Κούγιαλη σκιαγραφεί τη ζωή στις Παιδοπόλεις, τη δεκαετία του ΄60 και τις πολιτικές αναταράξεις της, τις σχέσεις των δύο φύλων, τους πόθους και τα πάθη. Στηρίζει τη μυθοπλασία της σε γεγονότα πραγματικά, σε βιώματά της αλλά και σε μαρτυρίες άλλων παιδιών που έζησαν σε ιδρύματα. Ο γάμος της πριγκίπισσας Σοφίας, ο βασιλικός γάμος του Κωνσταντίνου, η παραίτηση του Καραμανλή από την προεδρία της ΕΡΕ και η αναχώρηση του για Παρίσι, η δικτατορία, το Δημοψήφισμα, το πραξικόπημα του βασιλιά, το δυστύχημα με το καράβι από το Ηράκλειο με τους 273 πνιγμένους, ο Οδηγισμός, αλλά και γεγονότα σε διεθνές επίπεδο, όπως η δολοφονία του Κένεντυ, ο Τσε Γκεβάρα, η Βίκυ Λέανδρος, το Τείχος, η κατάκτηση της σελήνης, η τηλεόραση. Η παιδική μας ηλικία συνομιλεί με τα χρόνια εκείνα της δεκαετίας του 1960 αρχές δεκαετίας 1970 με τραγούδια, όπως Νιάου βρε γατούλα, Μαντουβάλα αγάπη γλυκιά μου, χάρτινο το φεγγαράκι, ο ΄Ολυμπος κι ο Κίσσαβος, Η Χριστινιώ, Στρώσε το στρώμα σου για δυο, ΄Ελα βρε Χαραλάμπη, Η Ελαφίνα, με χορούς όπως το χάλι γκάλι και η γιάγκα, με ταινίες όπως Η Γκόλφω, Η Μελωδία της Ευτυχίας, Η θεία μου η χίπισσα, τα τέκνα του πλοιάχου Γκραντ και με βιβλία Πολυάννα: το παιχνίδι της χαράς, Ταξίδι στο Κέντρο της Γης, Οι μικρές κυρίες, Χωρίς Οικογένεια, οι Μύθοι του Αισώπου. Τα γεγονότα ιστορικά, πολιτιστικά, κοινωνικά επηρεάζουν τα παιδιά σε συνδυασμό με τις σχέσεις τους με τους δασκάλους και τις υπάρχουσες οικογένειες και διαμορφώνουν ταυτότητες και συναισθήματα. Το βιβλίο της είναι ένα δραματικό μυθιστόρημα απαλλαγμένο από μελοδραματισμό, με αισιόδοξη ματιά και υφέρπον χιούμορ που απαλύνει την αγωνία στις συγκλονιστικές ανατροπές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου